Szczegóły

Kategoria: Aktualności

Opublikowano: 22 sierpień 2023

Odsłon: 7628

 

W ubiegłym tygodniu prezydent skierował do Sejmu projekt ustawy regulującej szereg kwestii z zakresu kierowania bezpieczeństwem narodowym w nowych warunkach strategicznych. Szkoda, że ta  cenna inicjatywa  nastąpiła dopiero pod koniec kadencji  tego  parlamentu, bo na jej  uchwalenie w tym roku  raczej  nie ma szans. 

Przesłanie do Sejmu projektu zmiany ustawy o systemie dowodzenia siłami zbrojnymi prezydent Andrzej Duda zapowiedział 14 sierpnia, w przeddzień Święta Wojska  Polskiego.  

Jak  wynika z informacji Biura Bezpieczeństwa  Narodowego,  projekt  ustawy projekt  ustawy, która oficjalnie nazywa się "O działaniach organów

państwowych w przypadku zagrożenia zewnętrznego państwa"  został przygotowany w BBN  przy współpracy z  Kancelarią Prezydenta RP oraz Ministerstwem Obrony Narodowej. 

Na potrzebę systemowych zmian w obszarze bezpieczeństwa narodowego zwrócono uwagę w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP, która została przyjęta w  maju 2020 r.  Natomiast  zmiany strukturalne  w systemie kierowania i dowodzenia wynikają z wniosków, które wypływają z ostatnich miesięcy i obserwacji tego, co dzieje się w Ukrainie, a także w ćwiczeń   wojskowych  „Zima” w 2017 r. oraz „Zima” w 2021 r.

Podczas ćwiczeń ZIMA-17, które odbyły się w  20-27 lutego 2017 r. pojawiły się problemy kompetencyjnego w relacjach pomiędzy szefem Sztabu Generalnego WP, dowódcą Operacyjnym Rodzajów Sił Zbrojnych i dowódcą Generalnym RSZ.  W rezultacie  w 2018 r. znowelizowano przepisy zakładające zwierzchnictwo szefa Sztabu Generalnego nad dowódcami operacyjnym i generalnym. Miało to zagwarantować jednolitość systemu dowodzenia.

Prezydent zapowiadał wówczas dalsze reformy, ale do nich nie doszło mimo uchwalenia fundamentalnej ustawy z 11 marca 2022  "O obronie Ojczyzny".

Z kolei w ramach ćwiczeń ZIMA-20, które odbyły się  w dniach 20-27 stycznia 2021 r. sprawdzano struktury dowodzenia siłami zbrojnymi czasu pokoju i wojny. Przetestowano wszystkie procedury dotyczące obrony kraju. To wtedy  podczas tajnego ćwiczenia przeprowadzonego na symulatorach w Akademii Sztuki Wojennej  sprawdzono  jak Sztab Generalny  WP poradzi sobie z agresją zbrojną Rosji, jeśli  szef SG WP wtedy będzie miał do wykorzystania zakupiony sprzęt, który dotrze do Polski dopiero w następnych kilku latach. Jak  wtedy twierdziły  „dobrze poinformowane źródła”, klęska była spektakularna, co  miało być  pretekstem  do  próby odwołania  „pierwszego” żołnierza Rzeczpospolitej.  Natomiast  problem w rosyjską  rakietą, która w  połowie  grudnia  przeleciała  przez  połowę  Polski  i po kilku miesiącach została przypadkowo  odkryta  pod Bydgoszczą do  pogorszenia  relacji  szefa  MON z dowódcą  operacyjnym  RSZ.

W rezultacie w prezydenckiej  wersji projektu ustawy zapisano, że już nie minister obrony, ale premier jest zobowiązany do niezwłocznego "przekazywania wszelkich informacji o zidentyfikowanych zagrożeniach mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo państwa.

Zakłada również stworzenie nowego systemu odpowiedzialności i informowania. Odpowiedzialność za szczelność granic powietrznych nakłada się na dowódcę Sił Powietrznych, a morskich na dowódcę Marynarki Wojennej. I to oni zobowiązani są do przekazywania wszystkich informacji dowódcy połączonych Rodzajów Sił Zbrojnych.

Nowe struktury dowodzenia

Najważniejsze rozwiązania dotyczące struktury dowodzenia siłami zbrojnymi znajdują się w przepisach przejściowych. Nowelizują one głównie ustawę o urzędzie ministra obrony i ustawę "O obronie Ojczyzny", przyjętą ledwie półtora roku temu oraz ustawę o obronie granic.

Reforma systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP(SKiDSZ) zakładają przekształcenie Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych oraz Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych w Dowództwo Połączonych Rodzajów Sił Zbrojnych (Dowództwo Sił Połączonych), a także utworzenie poszczególnych dowództw rodzajów Sił Zbrojnych, tzn.  Dowództwa Wojsk Lądowych, Dowództwa Sił Powietrznych oraz Dowództwa Marynarki Wojennej.

Celem zmian jest zapewnienie spójności dowodzenia oraz zbliżenie struktur i procedur czasu pokoju i czasu wojny. Jako rodzaj wojsk utworzone zostanie również Dowództwo Komponentu Wojsk Medycznych.

 Doprecyzowanie zasad  używania broni  przez żołnierzy

Projekt  ustawy zawiera także obszerny fragment dotyczący zasad użycia broni przez żołnierzy na terenie kraju.  Do ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny wprowadzono katalog uprawnień związanych z użyciem broni, stosowaniem środków przymusu bezpośredniego  i innego uzbrojenia w czasie pokoju. Doprecyzowanie tych kwestii pozwoli zachować jasność i jednoznaczność co do uprawnień posiadanych przez żołnierzy biorących udział  w działaniach wojskowych.

Przyjęto, że żołnierze realizujący swoje zadania w czasie pokoju mają prawo stosowania środków przymusu bezpośredniego, użycia broni i innego uzbrojenia:

• w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność osoby oraz w celu przeciwdziałania czynnościom zmierzającym bezpośrednio do takiego zamachu;
• przeciwko osobie niepodporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie może zagrozić życiu, zdrowiu lub wolności osoby;
• przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń żołnierzowi lub innej osobie uprawnionej do posiadania broni;
• w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na Siły Zbrojne oraz obiekty
  i urządzenia ważne dla Sił Zbrojnych;
• w celu odparcia zamachu na mienie, stwarzającego jednocześnie bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia lub wolności osoby;
• w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której stosowanie środków przymusu bezpośredniego, użycie broni i innego uzbrojenia było dopuszczalne
• w celu ujęcia osoby, jeżeli schroniła się w miejscu trudno dostępnym, a z okoliczności towarzyszących wynika, że może użyć broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, których użycie zagrozić może życiu, zdrowiu lub wolności osoby;
• w celu ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby zatrzymanej.

 Nowe stanowiska  na czas pokoju  i wojny

Według  projektodawców  zmiany pozwolą m.in. na przygotowywanie się już w czasie pokoju do realizacji zadań, jakie pojawią się podczas trwania konfliktu. Proponowane zmiany  obejmują  m.in. wzmocnienie systemu planowania obronnego w państwie poprzez wprowadzenie takich  dokumentów planistycznych  jak: Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna RP, Plan Reagowania Obronnego RP, narodowych planów użycia Sił Zbrojnych do obrony państwa oraz głównych i szczegółowych kierunków rozwoju Sił Zbrojnych RP. Projekt przewiduje wprowadzenie także nowego rozwiązania planistycznego, jakim są stałe plany obronne.

Rząd ma przygotować narodową strategię obronną i Plan Reagowania Obronnego, który ma zatwierdzić premier. A szef prezydenckiego Biura Bezpieczeństwa Narodowego ma być zapoznany z polityczno-strategiczną dyrektywą obronną kraju, którą przygotowuje minister obrony.

W nowych  propozycjach  określono system kierowania bezpieczeństwem narodowym, sposób działania prezydenta, Rady Ministrów, poszczególnych ministrów, wojewodów i organów samorządowych oraz zasady komunikacji i monitorowania zagrożeń.

Na potrzeby kierowania obroną państwa planuje się  utworzenie: głównego i  zapasowego stanowiska  kierowania  obronią  państwa,  w skład których wchodzą stanowiska kierowania prezydenta RP, prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów.

Wzmacnianie  prezydenckich  kompetencji

Ponadto rozwiązania  zawarte w projekcie wzmacniają pozycję  prezydenta  jako zwierzchnika  sił zbrojnych i rozszerzają  jego uprawnienia. Prezydent będzie mógł np. wprowadzać "stany gotowości sił zbrojnych" bez wprowadzenia stanu wojennego. Nowością jest ustanowienie stanów gotowości państwa w czasie zagrożenia. Mają to być stan stałej gotowości obronnej państwa oraz stan pełnej gotowości państwa. Ustanawia je - na wniosek premiera - prezydent.

W przypadku ogłoszenia stanu pełnej gotowości uruchamiane są elementy systemu obrony państwa, a także wprowadzane dyżury w organach administracyjnych. Takie uprawnienia nie są wymienione w Konstytucji RP.

Zaproponowane przez  prezydenta  rozwiązania  nie są wymienione w konstytucji i w pewnej części rozszerzają uprawnienia prezydenta wobec  rządu  i  ministra  obrony narodowej, co może być  przyczyną konfliktu, zwłaszcza wobec rządu opozycyjnego wyłonionego  po wyborach.

Szef MON nadal będzie sprawował kontrolę nad siłami zbrojnymi za pośrednictwem szefa sztabu generalnego, ale bezpośrednio siłami zbrojnymi będzie dowodził dowódca rodzajów sił zbrojnych, któremu będą podlegać: dowódca sił lądowych, dowódca sił powietrznych, dowódca Marynarki Wojennej oraz dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej.

Do tej struktury dochodzi dowództwo komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, dowództwo komponentu wojsk specjalnych oraz komponentu wojsk medycznych.

W czasie stanu wojennego prezydent będzie wyznaczał naczelnego dowódcę, któremu będą podlegały te wszystkie dowództwa.

Przekształcenie systemu dowodzenia ma się dokonać sześć miesięcy po wejściu w życie ustawy. Wówczas wygasną kadencje dotychczasowych dowódców.

Na uchwalenie ustawy w tej kadencji  raczej nie ma szans. Na 30 sierpnia  wyznaczono prawdopodobnie ostatnie posiedzenie Sejmu, a potrzebne  są opinie legislatorów i konstytucjonalistów.  Jak ustalił Michał  Wróblewski  z  portalu Wp.pl,  przed wyborami PiS nie zamierza przyjmować ustawy.  W artykule  pt. „PiS obojętne na ultimatum Dudy. Projekt bez szans na uchwalenie”  zwracał on uwagę, że kierownictwo  MON  nic o  nim nie wie, a bez  konsensusu na najwyższych szczeblach władzy w tej i przyszłej  kadencji  parlamentu nie  ma szans na uchwalenie tych rozwiązań.

Wydaje się, że   jest to  propozycja  dla nowych  władz, które ukonstytuują  się  dopiero po wyborach parlamentarnych.   I będzie służyć  prezydentowi jako karta  przetargowa  w negocjacjach w  nowym rządem. Warto  wspomnieć, że pomimo obietnic  obecnej koalicji prawicowej  nie  uchwalono ustawy o ochronie  ludności,  pomimo  przyjęcia jej w maju br.  przez Komitet Stały  Rady  Ministrów  czy też o zarządzeniu kryzysowym.  A te wszystkie  ustawy byłyby  potrzebne  wobec przypadków naruszenia  naszej przestrzeni  powietrznej  przez rakietę/ty i śmigłowce ze Wschodu.

Wolin

Zdjęcie:  Grzegorz Jakubowski ( KPRP)

Szczegóły

Kategoria: Aktualności

Opublikowano: 20 sierpień 2023

Odsłon: 30977

Na niedzielnych dożynkach w Paradyżu Jarosław Kaczyński ujawnił, a we wtorek premier  Mateusz  Morawiecki podpisał  ostateczną wysokość  tzw. 14. emerytura w tym roku. Będzie  to  2200 zł  "na rękę",  zamiast  - jak w latach 2021-2022  - w wysokości minimalnej  emerytury w państwa  (obecnie to 1588,44 zł brutto)  dla wszystkich,  których  świadczenie  nie przekracza 2900 zł.  Wobec dodatkowego świadczenia, zwanego potocznie "czternastką”  będzie wprowadzony mechanizm złotówka za złotówkę, co eliminuje co najmniej jedną trzecią świadczeniobiorców  mundurowych, a większość  będzie miała "14"  mocno  okrojoną.

 Przepisy te będą stosowane do emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników, służb mundurowych, emerytur pomostowych, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, rent socjalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz rent inwalidów wojennych i wojskowych. „Czternasta” emerytura nie przysługuje zatem sędziom oraz prokuratorom w stanie spoczynku, ponieważ formalnie nie mają oni statusu emeryta. Ale  za to  - jak zauważył  serwis „Prawo” w artykule „Polska może stać się emerytalnym eldorado dla cudzoziemców z całego świata”, jeden dzień legalnej pracy w Polsce wystarczy, by cudzoziemcy z całego świata zaczęli otrzymywać nasze roczne świadczenia, czyli 13. i 14. emeryturę.

Obywatelowi UE wystarczy zatem jeden dzień pracy do otrzymania u nas groszowej emerytury, a miesiąc pracy i miejsce zamieszkania na terytorium RP – by nasze państwo dopłacało mu do emerytury minimalnej po osiągnięciu powszechnego wieku w Polsce. Dlatego, zdaniem prawników, „trzynastkę” i „czternastkę” trzeba doliczyć do emerytur i wypłacać co miesiąc, a ich wysokość uzależnić od stażu ubezpieczeniowego w Polsce.

„14” wyższa  w  roku wyborczym  niż  minimalna  emerytura

Wysokość dodatkowego świadczenia będzie uzależniona od wysokości otrzymywanego świadczenia głównego (emerytury, renty itp.). Do tej pory w  latach 2021-2022  wysokość świadczenia dodatkowego  była równa  kwocie najniższej emerytury obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie (aktualnie 1588,44 zł) – dla osób, których wysokość świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 2900 zł.  To oznaczało wypłatę świadczenia bez podatku, ale z odliczeniem  składki na ubezpieczenie  zdrowotne ( 9 proc.) w wysokości 1445,48 zł „na rękę”.   

 Podczas niedzielnych dożynek w Paradyżu  wicepremier  i prezes PiS  Jarosław   Kaczyński zachęcał sympatyków do wzięcia udziału w referendum. Jedno z pytań ma dotyczyć emerytur, a konkretnie  pytania: "Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn? Prezes Prawa i Sprawiedliwości skorzystał z okazji i ujawnił, że  akurat w  tym roku – wyborczym   - wysokość  tzw. 14. emerytury  ma być  podwyższona  o  ponad 700  zł, z  uwagi na  wyższą  niż przewidywano  inflację.   I to w sytuacji,  gdy z II kw. br.   nastąpił  spadek  PKB  o 3,7 proc.

 Jest to możliwe, bowiem w podpisanej  19 lipca br.  przez prezydenta  ustawie  o „czternastce”  rząd  w ustawie zostawił   sobie furtkę, przewidującej  możliwość  podwyższenia  tego świadczenia w terminie  do 31 października - określanym co roku przez rozporządzenie Rady Ministrów.  Świadczenie zostanie wypłacone w tych samych terminach, co renty i emerytury. Aby otrzymać czternastkę, nie trzeba będzie składać żadnych wniosków.

 Podobnie jak w latach 2021-2022 wobec "czternastki  będzie wprowadzony mechanizm złotówka za złotówkę. Oznacza to, że świadczenie w wysokości 2200 zł na rękę  otrzymają osoby, których wysokość  emerytury nie przekracza 2,9 tys. zł.  Taki  sam limit obowiązywał  w ubiegłym roku. Należy  pamiętać, że   tegoroczne świadczenia  zostały  podwyższone  o wskaźnik 114,8 proc.  Gdy emerytura będzie  wyższa niż 2,9 tys. zł brutto, dodatkowe świadczenie będzie wypłacone, ale w kwocie pomniejszonej o różnicę między wysokością emerytury lub renty a kwotą 2,9 tys. zł .

A zatem osoby pobierające emeryturę na poziomie 5,1 tys. zł brutto i więcej "czternastki" nie dostaną. Jak stwierdził Jarosław Kaczyński, ludzie z taką wysokością świadczenia "sobie poradzą" i nie potrzebują dodatkowych pieniędzy od państwa. To by oznaczało podwyższenie  górnego progu, bowiem jeszcze  niedawno  GUS   informował, że  górną  granicę  otrzymywania "czternastki" będzie stanowić 4438,44 zł  brutto. po przekroczeniu której  dodatkowe świadczenie  nie  będzie  przyznawane. 

Kto z wojskowych może  liczyć  na „czternastkę”?

Te  zasady  przewidują, że nie wszyscy  byli żołnierze  i funkcjonariuszy z wysługą co najmniej 15-letnią  mogą liczyć  na „czternastkę”.  Z danych uzyskanych w ubiegłym roku z MON  i po uwzględnieniu  tegorocznego wskaźnika waloryzacji  ( o 14,8 proc.) wynika, że  na częściową 14. emeryturę  mogą liczyć byli żołnierze z korpusu szeregowych  zawodowych  (średnie  świadczenie  wynosi  ok. 3138 zł   brutto,  podoficerowie zawodowi ( 3560 zł oraz nie wszyscy  chorążowie ( 4714 zł) oraz oficerowie  młodsi ( 4991 zł). W sumie    częściowa „czternastka”  będzie przysługiwała   nie więcej niż połowie emerytów  wojskowych  spośród ok. 112 tys. żołnierzy  zarejestrowanych w wojskowych  biurach emerytalnych na  koniec września 2022 r.  (średnia kwota to  5405 zł).

Maleje   wysokość  emerytury do przeciętnej płacy w państwie

Według wcześniejszych wyliczeń  rządu, koszt 14. emerytury w 2023 r. miał wynieść   ok. 11,6 mld zł.  Ale   podwyższenie tego świadczenia  spowoduje, że  trzeba będzie dopłacić z naszych  podatków  co najmniej  kilka miliardów  zł  więcej. Dr Antoni Kolek, prezes Instytutu Emerytalnego, w serwisie X ( dawny Twitter)  zwrócił uwagę, że za transfery socjalne zapłacą wszyscy pracujący Polacy. Z każdego zarobionego 1 tys. zł pracujący zapłacą co miesiąc 14,50 zł, aby sfinansować polityczne transfery – napisał dr Antoni Kolek. Kwotę tę państwo pobiera za sprawą m.in. podatków, składek i opłat.

Z wyliczeń  tego  instytutu  wynika także, że o ile w 2008 r. przeciętna emerytura i renta  cywilna  stanowiła  53,2 proc. średniego wynagrodzenia  w państwie, to  najwyższa  wartość  wyniosła w latach 2014-2015 (58,1 proc.  pomimo  niskiej waloryzacji  z powoduje bardzo niskiej  inflacji). Od  2016  ta wartość  systematycznie  spada  i w 2021 r.  wyniosła  51,7 proc. 

Jest to  rezultat  przywrócenia  podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn ( do 60 do 65  lat), skrócenia  tzw. okresu  składkowego  i nieskładkowego dla osób  pracujących  i wydłużenia przeciętnego  trwania  życia, na podstawie których  ZUS  wylicza  wysokość emerytury. 

A zatem właściwe  pytanie w referendum , które zostało połączone z wyborami  parlamentarnymi  powinno w przypadku ubezpieczeniowego  systemu  emerytalnego cywilnego brzmieć następująco:  "Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn, wiedząc, że dzięki  temu otrzymasz wyższe świadczenie?

Wolin

Szczegóły

Kategoria: Aktualności

Opublikowano: 18 sierpień 2023

Odsłon: 16849

Sejm w czwartkowym głosowaniu przyjął cztery poprawki Senatu o charakterze doprecyzowującym do ustawy o Agencji Mienia Wojskowego, która nowelizuje także przepisy ustawy m.in. o obronie Ojczyzny i zakwaterowaniu sił  zbrojnych.

Poseł Leszek Kowalczyk (PiS) w imieniu sejmowej komisji obrony narodowej wniósł o przyjęcie uchwalonych przez Senat czterech poprawek. Posłowie w serii głosowań przyjęli wszystkie poprawki. Teraz ustawa trafi na biurko prezydenta.

Ustawa o AMW została przyjęta przez Sejm na początku lipca. Jak wskazywało w trakcie prac nad ustawą MON, celem nowych przepisów ma być umożliwienie Agencji Mienia Wojskowego efektywniejszej realizacji ustawowych zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa.

Nowelizacja umożliwi zakup przez Agencję sprzętu i usług na wyposażenie Sił Zbrojnych RP. AMW będzie mogła także prowadzić inwestycje na terenach wojskowych. Nowe rozwiązania mają pozwolić też na uatrakcyjnienie zasad pełnienia zawodowej służby wojskowej, a w konsekwencji ułatwić zwiększenie liczebności polskiej armii.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="pl" dir="ltr">Sejm przyjął nowelizację ustawy o Agencji Mienia Wojskowego, która obejmuje także zmiany w ustawie o obronie Ojczyzny. Ustawa wróciła do Sejmu po poprawkach wprowadzonych w Senacie. Nowe przepisy skracają ścieżkę awansu dla wyróżniających się żołnierzy - oficerowie młodsi będą… <a href="https://t.co/iaaVNsdycO">pic.twitter.com/iaaVNsdycO</a></p>&mdash; Mariusz Błaszczak (@mblaszczak) <a href="https://twitter.com/mblaszczak/status/1692217359740645427?ref_src=twsrc%5Etfw">August 17, 2023</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

 Skrócenie  minimalnych  okresów  do mianowania

Poprawki dotyczą  zmiany art. 140 ustawy o obronie Ojczyzny, która ma na celu skrócenie minimalnych okresów służby wymaganych do mianowania na wyższy stopień wojskowy. Zamiast aktualnie obowiązującego 3-letniego stażu służby w stopniu wojskowym (wyjątkowo 2-letnim w szczególnych sytuacjach) proponuje się:

• mianowanie w korpusach szeregowych i podoficerów młodszych – po upływie 12 miesięcy od mianowania,
• mianowanie w korpusie oficerów młodszych – po upływie 2 lat od mianowania.

Dla pozostałych korpusów, tj. korpusu podoficerów starszych i oficerów starszych oraz generałów, proponuje się zachowanie dotychczasowych zasad mianowania.  W tym przypadku w szczególnie uzasadnionych przypadkach, jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych, na stopnie wojskowe, żołnierz może być mianowany na kolejny wyższy stopień wojskowy, jednak nie krótszym niż 2 lata.

"Zmiany te mają na celu przyspieszenie osadzania wyższych wakujących stanowisk służbowych, a na zwolnione przez tych żołnierzy stanowiska służbowe, które są najniższymi w korpusach, powołuje się do służby wojskowej osoby cywilne" - czytamy w uzasadnieniu ustawy.

Nowe przepisy zaczną obowiązywać  obowiązywać dopiero  przy awansach z  okazji  Dnia  Niepodległości.

Najważniejsze  propozycje  zmian

 Ponadto należy zwrócić uwagę  na następujące propozycje nowych przepisów dotyczące :

• ograniczenia podwyżek opłat za lokale mieszkalne zajmowane przez żołnierzy, emerytów i rencistów wojskowych, wdowy po żołnierzach, emerytach oraz dzieci żołnierzy. Wskaźnik  waloryzacji ma  ustalać szef MON i ogłaszać w I kw.  Ponadto przy ustalaniu współczynnika świadczenia mieszkaniowego będzie można uwzględnić szczególne znaczenie garnizonu dla obronności kraju;
• zmian w 48d ust. 10 ustawy o zakwaterowaniu. Jest on   dostosowany do art. 208 ust. 6 ustawy o obronie Ojczyzny, a więc sytuacji żołnierzy skierowanych przez dowódcę jednostki wojskowej do wykonywania zadań służbowych poza jednostką wojskową – na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Ponieważ skierowanie ma charakter krótkotrwały, przepis art. 48d ust. 10 gwarantowałby tym żołnierzom stabilność w wypłacie świadczenia mieszkaniowego i umożliwia wypłatę świadczenia wg dotychczasowego garnizonu bez konieczności składania nowego wniosku o wypłatę świadczenia mieszkaniowego;
• rozszerzenia katalogu osób uprawnionych do odpłatnego zakwaterowania w internatach albo kwaterach internatowych. AMW będzie mogła zakwaterować w internacie lub kwaterze internatowej żołnierza zajmującego lokal lub kwaterę w miejscowości innej niż miejsce pełnienia służby, pod warunkiem, że zaspokojone zostaną potrzeby żołnierzy uprawnionych do bezpłatnego kwatery w internacie.
• zobowiązania szefów Wojskowych  Centrów Rekrutacji  do złożenia oświadczeń majątkowych (w poprzednich przepisach  dotyczyło to szefów zlikwidowanych  wojskowych komend uzupełnień);
• umożliwienia osobom, które  w dniu egzaminów  na uczelnie wojskowe  nie ukończyły  18 lat  przystąpienie  do  Sytuacja ta jest wynikiem możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej przez dzieci w wieku 6 lat, co oznacza, że mogą one ukończyć naukę w szkole średniej przed ukończeniem 18 roku życia ( art. 95);
• Zmian w art. 80 tej ustawy, która  dotyczy dopuszczenia możliwości skierowania na kurs (np. prawa jazdy) osoby ubiegającej się o powołanie do czynnej służby wojskowej jeszcze przed rozpoczęciem służby i określenie w umowie obowiązku zwrotu kosztów w przypadku, gdy osoba taka nie podejmie służby wojskowej.  Proponowana zmiana rozszerza taką możliwość w odniesieniu do innych form służby (np. w WOT);
• dopuszczenie możliwości zmiany kategorii zdrowia D (czyli niezdolny do służby wojskowej) na kategorię zdrowia A (zdolny do służby wojskowej);
• zmian w art. 309a, która umożliwia zwrot kosztów przejazdu osobom wzywanym przez organy wojskowe na ćwiczenia wojskowe. Wiceszef MON przyznał, że był to  błąd  resortu  obrony narodowej, że tego nie dostrzeżono;
• przyznania nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych żołnierzom uczestniczącym w szkoleniach i ćwiczeniach. Aktualnie świadczenia te przysługują tylko w razie ćwiczeń i szkoleń poligonowych. Tymczasem żołnierze odbywają ćwiczenia i szkolenia nie tylko na poligonach, ale również poza nimi (np. w okresie epidemii COVID-19 czy podczas służby związanej z ochroną granicy państwowej;
• zmian w art. 449b. Chodzi przyznanie przez szefa MON dodatkowego świadczenia motywacyjnego każdemu żołnierzowi (bez względu na posiadany staż służby) obok świadczenia motywacyjnego, z reguły na czas oznaczony. Nie będzie ono wchodziło w skład podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych. Szczegóły  ma zawierać  rozporządzenie MON

• zmian w art. 15 c  w ustawie z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, aby „emerytura wzrastała o 2,6 proc. podstawy wymiaru za każdy rok pełnienia czynnej służby wojskowej z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej oraz terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie”. Chodzi głównie o żołnierzy  Narodowych  Sił Rezerwowych.

Zmiany  w tej ustawie spowodują, że zostanie wydłużony okres  wydawania  aktów wykonawczych  do ustawy  o  obronie Ojczyzny. Do tej pory  było to 18 miesięcy od wejścia w życie ustawy, czyli od 24 kwietnia  2022 r.  Teraz  ten okres będzie  wydłużony do półtora roku  po wejściu w życie tych przepisów,  bowiem   resort obrony narodowej nie uporał się z wydaniem  wszystkich  aktów wykonawczych.  Rozporządzenia  MON na podstawie  tej  ustawy mają być wydane w ciągu pół roku. 

 Nowe  regulacje  wejdą w życie po podpisaniu przez Prezydenta RP  oraz po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, najwcześniej we wrześniu br. R.Ch.

Zdjęcie: 1 Brygada Logistyczna

Szczegóły

Kategoria: Aktualności

Opublikowano: 16 sierpień 2023

Odsłon: 40932

Resort  obrony narodowej   opublikował dwa projekty zmian w rozporządzeniach MON  z 28  kwietnia 2022 r. w sprawie  wyżywienia żołnierzy  zawodowych   oraz  rozporządzenia MON  z 13 maja  2022 r. wypłaty ekwiwalentów  pieniężnych niewydanych w naturze.

W rozporządzeniu z 28 kwietnia 2022 r.   dodano  dwa główne przypadki, w których żołnierzom przysługiwać będzie bezpłatne wyżywienie. Chodzi  o  wojskowych  zawodowych  w trakcie kształcenia na potrzeby Sił Zbrojnych RP oraz konwojowanym do innego garnizonu przez Żandarmerię Wojskową lub właściwe wojskowe organy porządkowe. 

Dodano żołnierzy  zawodowych w trakcie kształcenia

W zaproponowanych  przez resort   przepisach  podano  definicję " pełnienia zawodowej służby wojskowej w trakcie kształcenia, w  uczelni wojskowej na studiach stacjonarnych  i kursach  stacjonarnych, na studiach stacjonarnych w uczelni wyższej innej niż uczelnia wojskowa, w szkole  podoficerskiej  oraz  w centrum szkolenia lub ośrodku szkolenia.  Z kolei w nowelizacji rozporządzeniu  MON z  13 maja 2022 r. w sprawie równoważnika pieniężnego przysługującego żołnierzom zawodowym Sił Zbrojnych RP w  zamian za bezpłatne wyżywienie niewydane w naturze  zapisano, że  przysługuje tylko w dniach, w których nie jest realizowane szkolenie programowe oraz w dniach przebywania na przepustce lub urlopie.

Należy  przypomnieć, że zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny,  podchorąży po zaliczeniu I roku  studiów i podpisaniu  umowy  zostaje żołnierzem zawodowych.   

Przepisy z  28 kwietnia 2022 r.  w stosunku do  poprzednich  uregulowań  z  4 grudnia 2014 r. zawierały  dwa nowe przypadki, w których żołnierzom przysługuje  bezpłatne wyżywienie.  Chodzi o:

• uwzględnienie przepisów o mobilizacji. Twórcy  tych regulacji  zastrzegli, że z uwagi na  niejawny charakter dokumentu mobilizacyjnego, nie mogą podać  więcej szczegółów,  
• przypadek bezpłatnego wyżywienia w czasie zwalczania klęsk żywiołowych i ratowaniu życia ludzkiego.  

 Ponadto  poprzednie rozporządzenie  wprowadza także możliwość przyznania przez szefa MON bezpłatnego wyżywienia żołnierzom zawodowym w przypadkach uzasadnionych względami higieniczno-sanitarnymi, wymogami przepisów bhp, panującymi warunkami klimatycznymi lub potrzebami operacyjnymi. Głównym jej celem jest zapewnienie żołnierzom bezpłatnego wyżywienia w przypadku wykonywania szczególnych zadań w trudnych warunkach.  Te zapisy  opierają się  na doświadczeniach wynikających między innymi z realizacji zadań obrony granicy polsko – białoruskie, sytuacji pandemicznej związane z COVID-19 i konieczność podejmowania natychmiastowych działań.

Natomiast bezpłatne wyżywienie nie przysługuje żołnierzom, jeżeli: przebywają na leczeniu w podmiocie leczniczym, otrzymali diety z tytułu krajowej podróży służbowej lub zostali skierowani w podróż służbową poza granicami kraju, na studia lub naukę albo kurs za granicą.  Resort  obrony narodowej postanowił  doprecyzować  te przepis.

Kto może skorzystać?

Nowelizacja rozporządzenia z  28  kwietnia 2022 r. doprecyzowuje następujące przypadki: :

• dotyczące przysługiwania dodatkowej normy uzupełniającej szkolnej oraz normy przypadającej w dni świąteczne. Chodzi m. in. o żołnierzy pełniących nieetatową służbę wewnętrzną w wymiarze ponad 8 godzin, nie więcej niż 12 godzin;
• w którym żołnierzom pełniącym służbę w etatowych pododdziałach wartowniczych oraz kształcącym się na potrzeby Sił Zbrojnych RP przysługiwać im będzie bezpłatne wyżywienie. Obecnie należy się  tylko w trzech jednostkach posiadających etatowe pododdziały wartownicze, natomiast po zmianie będzie przysługiwało w każdej jednostce posiadającej taki pododdział;
• w którym żołnierzom przysługuje bezpłatne wyżywienie, o ile nie przebywają na zwolnieniu lekarskim, z wyjątkiem sytuacji przebywania na zwolnieniu lekarskim w związku z honorowym oddawaniem krwi;
• bezpłatnego wyżywienia w razie leczenia stacjonarnego w izbach chorych albo w szpitalach polowych będących w strukturach Sił Zbrojnych RP oraz w przypadku zwolnienia żołnierza z uczestnictwa w zajęciach, pozostającego jednocześnie na terenie uczelni wojskowej, szkoły podoficerskiej, ośrodka szkolenia lub centrum szkolenia;
• przysługiwania bezpłatnego wyżywienia żołnierzom zajmującym stanowiska służbowe związane z przygotowaniem oraz wydawaniem posiłków, utrzymaniem odpowiedniego stanu sanitarno-higienicznego w stołówkach wojskowych oraz sprawującym nad nimi merytoryczny nadzór – w formie posiłków wydawanych w czasie wykonywania obowiązków.

Wzrost  norm żywnościowych o jedna trzecią

Organem właściwym w sprawach określania uprawnienia do równoważnika pieniężnego przysługującego żołnierzom zawodowym w zamian za bezpłatne wyżywienie niewydane w naturze jest dowódca  jednostki wojskowej, na której zaopatrzeniu żywnościowym pozostaje żołnierzy. Równoważnik pieniężny wypłaca z dołu wojskowa jednostka, z wyjątkiem sytuacji  gdy przebywania na całodobowej przepustce, podróży służbowej lub urlopie. Wtedy  pieniądze są wypłacane  z góry.

Zgodnie z decyzją  nr 73 z 14 lipca 2023 r.  szef MON . zmienił kwoty równoważników pieniężnych przysługujących żołnierzom w zamian za wyżywienie. Obowiązują one z mocą od 1 stycznia 2023 r.  i zostały  podwyższone  średnio o jedną trzecią  w przypadku:  

• normy żołnierskiej (010) – z 20,76 zł do 28,16 zł,
• szkolnej ( 020) – z 21,99 zł (do 29,91 zł ( wzrost o 36 proc. do 2022 r.),
• specjalnej ( 030) – z 26,94 zł do 37,43 zł;
• operacyjnej ( 040) – z 28,98 zł  do 40,43 zł;

Dodatkowa  norma wyżywienia ogólnej - 110  wynosi  obecnie 10,63 zł.

Wyższe  normy żywnościowe w stosunku do decyzji nr 67 MON z 17 maja 2022 r. ( sprzed prawie roku) świadczą najlepiej o tym, o ile wyniosła  inflacja w tym okresie na  podstawowe  produkty żywnościowe. W międzyczasie  pojawiła  się decyzja nr 149 szefa MON  z 18 października 2022 r., która  podniosła  od 1 lipca 2022 r. stawki  normy żołnierskiej (010) – z 20,76 zł do 22,81 zł, szkolnej ( 020) – z 21,99 zł  do 24,32 zł, specjalnej ( 030) – z 26,94 zł  do 29,80 zł, a operacyjnej ( 040) – z 28,98 zł  do 32,32 zł, a  dodatkowej  normy wyżywienia ogólnej - 110 do 8,70 zł. 
  

Nowelizacja rozporządzeń MON ma wejść w życie  pierwszego dnia po miesiącu ogłoszenia w Dzienniku  Ustaw. R.Ch.

Zdjęcie: kpt. Piotr Płuciennik (10 Blog.)