Wczoraj rząd Mateusza Morawskiego przyjął projekt tzw. ustawy okołobudżetowej, w której zapisano, że waloryzacja uposażeń w służbach mundurowych jest planowana od marca 2024 r. Ponadto szef MON, w kolejnej nowelizacji tegorocznej decyzji budżetowej podwyższył limit na nagrody uznaniowe i zapomogi dla żołnierzy zawodowych do prawie 300 mln zł. To o prawie 200 mln zł więcej niż zaplanowano w decyzji z 17 lutego br.
Rząd, przyjmując 30 września br. projekt przyszłorocznej ustawy budżetowej zapisał waloryzację wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej, w tym również w służbach mundurowych o 12,3 proc. W przypadku żołnierzy i funkcjonariuszy byłby to wzrost kwoty bazowej z 1740,64 zł brutto obecnie do 1855,52 zł w 2024 r. Ta kwota - po uwzględnieniu wskaźnika ( u wojskowych, policjantów i pograniczników jest to 4,3) - ma wpływ na przeciętne uposażenie w tych służbach Byłby to wzrost o 6,6 proc. – pozostałe zaś 5,7 proc. jest na razie tajemnicą).
W projekcie ustawy budżetowej na 2024 r. nie podano od kiedy ma być wprowadzona ta podwyżka: od stycznia czy też od marca, jak w tym roku z uwagi „na zachęcenie funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych do pozostania w czynnej służbie”. Zabrakło bowiem tzw. ustawy okołobudżetowej, która dopiero wczoraj została przyjęta przez ustępujący gabinet Mateusza Morawieckiego. We wtorek, 7 bm. przy okazji nowelizacji projektu przyszłorocznej ustawy budżetowej przyjęto przepisy wykonawcze. Utrzymano podobne terminy podwyższanie uposażeń żołnierzy zawodowych i i funkcjonariuszy jak w tym roku, czyli od marca 2024 r. z podaniem podobnego uzasadnienia
Budżet na 2024 r. musi być przyjęty do końca stycznia, pod groźbą rozwiązania parlamentu przez prezydenta RP. Nowo tworzącemu się rządowi Donalda Tuska pozostanie niewiele czasu na ewentualne zmiany. Może być najwyżej niewielka korekta, a większa w trakcie roku budżetowego. Jeśli zatem mają być spełnione obietnice wyborcze koalicji demokratycznej m.in. podwyżki dla nauczycieli ( o 30 proc.) i pracowników sfery budżetowej ( o 20 proc.), to pole manewru jest niewielkie. W przypadku służb mundurowych realne jest podwyższenie od 1 marca 2024 r. wyższej niż przewidywał obecny rząd kwoty bazowej oraz działaniach motywacyjnych zachęcających do pozostania w wojsku, policji czy innych formacjach. Związkowcy ze służb MSWiA proponują, by przyznać świadczenie za długoletnią służbę już po 10 latach, a nie 15 latach jak obecnie. Na razie żołnierze i funkcjonariusze otrzymują świadczenie w wysokości 5 proc. uposażenia po 15 latach i ten dodatek rośnie o 1 proc. aż do 25 lat, ale dopiero po 32 latach wliczany jest do podstawy wymiaru emerytury .Jak się do tego ustosunkuje nowe kierownictwo MSWiA, a także nowy szef MON, którym ma być Władysław Kosiniak –Kamysz, lider PSL, tego na razie nie wiadomo.
Wiadomo natomiast, że odchodzący szef MON Mariusz Błaszczak przyznał rekordową pulę na nagrody uznaniowe i zapomogi dla żołnierzy zawodowych. W decyzji nr 122 z 7 listopada zmieniającą decyzję budżetową na rok 2023 r. na nagrody w tym roku przeznaczono 279 211 tys. zł, a na nagrody 20 782 tys. zł. W decyzji budżetowej z 17 lutego br. na nagrody uznaniowe przeznaczono 83 mln zł a na zapomogi – ok. 20 mln zł. Pula nagród dla żołnierzy była już raz podwyższana - w lipcu br. do 134,6 mln zł.w 2023 wyniosla ponad 200 mln zł.
Ustawa z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny przewiduje, że nagrody mogą być przyznawane w szczególności w związku z przejawianiem inicjatywy w służbie albo wykonywaniem zadań służbowych wymagających szczególnie dużego nakładu pracy, w tym poza określonym czasem służby, w skróconych terminach lub w warunkach szczególnie utrudnionych.
Z kolei art. 443 ust 6 przewiduje, że warunkiem przyznania żołnierzowi zawodowemu nagrody uznaniowej jest uzyskiwanie wysokich wyników w wykonywaniu zadań służbowych. Żołnierzowi zawodowemu można również przyznać nagrodę uznaniową za wykonywanie zadań służbowych o wysokiej odpowiedzialności , a także wykraczających poza zwykłe obowiązki służbowe, w szczególności za przejawianie inicjatywy w służbie albo wykonywanie zadań służbowych wymagających dużego nakładu pracy czy działań poza czasem służby.
Zgodnie z rozporządzeniem MON z 12 lipca 2023 r. w sprawie nagród uznaniowych i zapomóg żołnierzy zawodowych, nagrody uznaniowe przyznaje dowódca jednostki wojskowej, z jego z inicjatywy, jego przełożonych, a także na wniosek bezpośredniego przełożonego żołnierza zawodowego.
Najistotniejszym aspektem jest to, aby proces przyznawania nagród pieniężnych żołnierzom zawodowym był sprawiedliwy, przejrzysty i oparty na obiektywnych kryteriach. Decyzje dotyczące przyznawania nagród powinny być oparte na udokumentowanych osiągnięciach i zasługach każdego żołnierza, z uwzględnieniem odpowiednich standardów i wytycznych.
Niezależnie od rangi czy stopnia wojskowego, wszyscy żołnierze powinni mieć równe szanse na otrzymanie nagrody pieniężnej, jeśli spełniają odpowiednie kryteria i osiągnęli wybitne wyniki. To zapewnia uczciwość i buduje zaufanie wśród żołnierzy oraz promuje zdrową rywalizację i aspirację do osiągnięć. R.Ch.
zdjęcie: 16 DZ