Do uzgodnień międzyresortowych trafił projekt rozporządzenia MON w sprawie wcześniejszego zwalniania żołnierzy z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej
Projekt ten stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 167 ustawy 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. 2022 poz. 2305, z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami, szef MON określi tryb postępowania w zakresie zwalniania żołnierzy z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem, a także sposób przenoszenia do pasywnej rezerwy tych żołnierzy, w tym również terminy, w których następuje zwolnienie ze służby i przeniesienie do rezerwy.
Przesłanki przedterminowego zwolnienia
Projekt rozporządzenia określa sytuacje, w których żołnierz zostanie przedterminowo zwolniony z odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej ze względu na: stan zdrowia, konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny, wyboru na senatora lub posła, prawomocne zarządzenie wykonania kary ograniczenia wolności lub kary zastępczej.
Zgodnie z projektem, wcześniejsze zwolnienie z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej będzie realizowane przez dowódcę jednostki wojskowej:
- obligatoryjnie w przypadku otrzymania dokumentów potwierdzających utratę przez żołnierza obywatelstwa polskiego lub zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności albo orzeczenia o niezdolności do służby wojskowej w czasie pokoju,
- po pozytywnym rozpatrzeniu złożonego i udokumentowanego przez żołnierza wniosku dotyczącego uznania konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny albo wybrania na senatora lub posła w tym także do Parlamentu Europejskiego,
- w przypadku otrzymania decyzji Ministra Obrony Narodowej zwalniającego żołnierza z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej ze względu na ważne względy osobiste lub rodzinne.
Określając sposób zwalniania przedterminowego z pełnienia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej z pozostawieniem żołnierza w dyspozycji dowódcy jednostki wojskowej wskazano także sytuacje, w których może nastąpić powołanie do dalszego odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej. Ponowne powołanie żołnierza do odbycia pozostałego okresu służby będzie możliwe w przypadku ponownego orzeczenia komisji lekarskiej o zdolności do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, zakończenia sprawowania funkcji senatora lub posła w tym w Parlamencie Europejskim, a także w przypadku ustania przesłanki konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny.
Przepisy rozporządzenia „w zawieszeniu”
Aktualnie obowiązek odbywania obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej jest zawieszony i nie ma planów jego przywrócenia, a projektowane rozporządzenie wydawane jest w celu realizacji upoważnienia ustawowego zawartego w art. 167 ustawy o obronie Ojczyzny. Przepisy tego rozporządzenia będą zatem realizowane dopiero w momencie wprowadzenia obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej, który to obowiązek wynika ze ściśle określonej procedury. Zgodnie bowiem z art. 152 ust. 2 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny to Prezydent RP, na wniosek Rady Ministrów wprowadza, w drodze rozporządzenia, obowiązek pełnienia zasadniczej służby wojskowej, określając termin jej rozpoczęcia i zakończenia, a ponadto obowiązek ten wprowadza się z uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych.
Należy podkreślić, że ta regulacja była poprzedzona rozporządzeniem MON z 30 października 2015 r. w sprawie wcześniejszego zwalniania żołnierzy z zasadniczej służby wojskowej, które na podstawie art. 821 ust. 1 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny traci moc obowiązującą z dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia, nie później jednak niż z dniem 23 października 2023 r.
Wdrażanie projektu rozporządzenia MON w sprawie wcześniejszego zwalniania żołnierzy z obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej będzie miało istotne znaczenie dla efektywności działania Sił Zbrojnych RP. Odpowiednio zaplanowane i przeprowadzone zwolnienia żołnierzy pozwolą na lepsze zarządzanie zasobami ludzkimi oraz umożliwią elastyczne dostosowywanie struktury wojskowej do bieżących potrzeb i sytuacji militarnej. Projekt jest ważnym krokiem w podniesieniu zdolności operacyjnych polskiej armii.
Mykonos
Zdjęcie: